Fasulye tehlikede! "Seneye olmayabilir"
Türkiye'de yerli tohumun giderek azalması nedeniyle fiyatları arttı. Sertifikalı yerli acur tohumunun kilosu 250 lirayı bulurken, bir kilo arapsaçı tohumu 100 liradan, bamya tohumu da 50 liradan satılıyor.
Yerli tohumların giderek azalması, yerli, hem de ithal tohum fiyatlarını arttırdı. Manisa'nın Şehzadeler İlçesi'nde sertifikalı yerli tohum satan Hadi İnce, yerli tohumu bulmakta zorluk çektiklerini ve fiyatları gören kişilerin şaşırdığını söyledi. İnce, beyaz acur tohumunun kilosunun 250, arapsaçının 100, bamya ve fasulyenin 40, semizotu, tere ve roka cinsi yeşilliklerinin tohumunun kilosunun da 50 lira olduğunu söyledi. İnce, şöyle dedi:
"Zaten yerli tohum bulunamıyor. Eken yok, tarlalar boş. Eken olmadığı sürece bu tohumlar da çoğalmıyor. Fasulye belki de seneye olmayacak. Şimdi 1-2 kişi ekiyor. Piyasada genelde İsrail'den gelen hibrit tohumlar satılıyor. Büyük çaplı üreticiler, pahalı buldukları için bizden tohum almıyor. Verimi hibrit tohuma göre düşük olduğu için tercih etmiyorlar. Ama tat açısından yerli tohum daha lezzetli. Bahçesine ekecek olan, sağlıklı yaşama önem veren insanlar yerli tohumu tercih ediyor."
YERLİ TOHUMA DESTEK İSTEDİ
Şehzadeler Ziraat Odası Başkanı Mustafa Kaçire ise, ülkede yerli tohumun devlet tarafından desteklenmesi gerektiğini söyledi. Kaçire, çiftçilerin yerli tohum bulamadığından dolayı ithal tohuma yöneldiğini ve ithal tohum fiyatlarının da çok yükseldiğini söyleyerek, şöyle devam etti:
"Çiftçimiz İsrail menşeli, ithal tohum ekiyor. Tohum sektöründe yerli tohuma geçilmesi gerekiyor. Bizim ülkemizde de tohum işletmeleri kurulabilir. Böyle olursa hem döviz kaybımız olmaz hem de çiftçinin maliyetleri düşer" dedi. Çiftçinin yerli tohumda verimin düşük olmasından dolayı ithal tohum tercih ettiğini belirterek, "Bizim yerli tohumlarımız daha kaliteli. Genetiği ile oynanmamış, tam manasıyla öz tohumdur. İsrail menşeli genetiği ile oynanmış olanlarda verim yükseliyor ama kalite düşüyor. Yerli tohumla üretim yapılmadığı için yerli tohum da bulunamıyor ve fiyatları da çok yükseliyor. Ayrıca üretici yerli tohuma talep göstermiyor. Biz kaliteye göre para kazanmıyoruz, rekolteye göre para kazanıyoruz. Dönümde ithal tohumla 10 ton domates almak var, bir de yerli tohumla dönümde 5 ton domates almak var. Bu sorunun aşılması için hem verimin yüksek olması lazım hem de kaliteli olmalı."
İTHAL TOHUM DA PAHALI
İthal tohumla rekabet edilemediği için onun fiyatlarının da çok yükseldiğini aktaran Kaçire, şunları söyledi:
"İthal tohumun da fiyatları çok yüksek. Rekabet olmaması bunda çok etkili. 50 bin adet mısır tohumunun torbası 450 lira. Biz üreticiler bugün genetiğiyle oynanmış, verimi yüksek olan tohumları tercih ediyoruz. Nasıl olsa kendi tohumumuzu üretemiyoruz diye onlar da fiyatları yükseltiyor."