Akıllı şehirler Türkiye'ye yılda 30 milyar lira kazandıracak

BURSA (AA) - Vodafone, Deloitte Türkiye ve Türkiye Bilişim Vakfı tarafından hazırlanan Akıllı Şehir Yol Haritası Raporu'nda, akıllı şehirlerin Türkiye'nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'na yılda yaklaşık 30 milyar liralık katkıda bulunabileceği öngörülüyor.

Vodafone'dan yapılan açıklamaya göre, Türkiye'de akıllı şehirlere yönelik olarak belediyelerin faydalanabileceği bir başucu kaynağı sunmak hedefiyle Vodafone, Deloitte Türkiye ve Türkiye Bilişim Vakfı tarafından hazırlanan Akıllı Şehir Yol Haritası Raporu, Bursa’da açıklandı.

Türkiye'de akıllı belediyeciliğin röntgenini çeken ve alanında en kapsamlı rapor olarak gösterilen Akıllı Şehir Yol Haritası'nda, sürdürülebilir bir şehir hayatı için kentlerin hızla uçtan uca akıllı şehirler haline gelmesi gerektiğine dikkat çekiliyor. Raporla birlikte bir online platform da hazırlanarak uçtan uca vatandaş odaklı bir akıllı şehir yol haritası sunulacak.

Türkiye’deki 23 büyükşehir belediyesinin katılımıyla hazırlanan raporda, akıllı şehir programlarının ülke ölçeğinde tasarlanması ve bütünsel bir biçimde uygulanması halinde akıllı şehirlerin Türkiye’nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’'na yılda yaklaşık 30 milyar liralık katkıda bulunması öngörülüyor.

"Akıllı Şehir Yol Haritası" ile ilk etapta 30 büyükşehir belediyesinin akıllı şehir olması hedeflenen rapora göre, bu hedefe ulaşılması halinde ülke genelinde yüzde 20 enerji tasarrufu sağlanabilecek.

Günde ortalama 100 dakikanın trafikte geçirildiği ve nüfusu 10 milyondan fazla olan bir şehirde vatandaşların trafikte harcadığı zamandan akıllı trafik uygulamaları sayesinde yılda ortalama 104 milyon saat tasarruf edilebilecek. Ayrıca, akıllı kavşak uygulamalarıyla, kavşaklardaki duraklamalarda günde ortalama yüzde 45’e yakın azalma sağlanabilecek.

- "Yerel yönetimler akıllı şehirleşmeye yönelmeli"

Marmara Belediyeler Birliği Başkanı ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, raporun tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, büyük bir hızla dijitalleşen dünyada şehirlerin de yeni teknolojilerle sistemlerini, operasyonlarını ve hizmet sunumlarını dönüştürmek zorunda olduğunu ifade etti.

Akıllı dijital teknolojilerin şehirlerde sürdürülebilir yaşamın anahtarı olarak görüldüğüne işaret eden Altepe, "Bu teknolojiler, belediye hizmetlerinin daha az maliyetle daha verimli gerçekleşmesini sağlıyor. Yerel yönetimler olarak, akıllı şehirleşmeye yönelmek durumundayız. Yaklaşık 3 milyon nüfusa sahip olan Bursa, akıllı şehircilik alanında Türkiye’nin öncü illeri arasında yer alıyor. Vatandaşlarımızın hayatını kolaylaştıracak ve hızlandıracak akıllı şehir çözümlerini hayata geçiriyoruz." dedi.

Vodafone'un akıllı şehirleşme alanında en önemli iş ortaklarından biri olduğunu aktaran Alpete, "Vodafone ile hayata geçirdiğimiz Sevgi Çipi, Akıllı Bas Konuş, Hafriyat Takip ve Araç Takip çözümlerini başarıyla uyguluyoruz. Planlanan projelerimizin de önemli bir bölümünü, başta Vodafone olmak üzere, bu konudaki uzman kuruluşlarla hayata geçirmeyi hedefliyoruz" diye konuştu.

Altepe, Vodafone’un açıkladığı Akıllı Şehir Yol Haritası’nı desteklediklerini ve raporun Türkiye’de akıllı şehirleşmenin yaygınlaşmasında önemli rolü olacağını düşündüklerini dile getirdi.

- "Belediyelerin Dijitalleşme Endeksi ortalaması yüzde 55"

Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Engin Aksoy ise bugün dünyanın dört bir yanında belediyelerin akıllı şehir çözümlerine yöneldiğine ve akıllı şehirlerin ekonomik ve sosyal kalkınmanın temel unsurlarından birini oluşturduğuna dikkati çekti.

Aksoy, Vodafone Türkiye olarak sadece şirketlerin değil vatandaşlara doğrudan hizmet ulaştıran başta belediyeler olmak üzere tüm kamu kurumlarının da dijitalleşmesi gerektiğine inandıklarını belirterek, "Türkiye'de işletmelerin dijital haritasını çıkarmak ve ihtiyaçlarını belirlemek üzere hayata geçirdiğimiz Yarına Hazırım Platformu ve Vodafone Dijitalleşme Endeksi'ni kamu kurumları ve belediyeler için de uyarladık. 'Yarına Hazır Şehirler' için geliştirdiğimiz Dijitalleşme Endeksi ile belediyelere yol göstermeyi ve onları yarına hazır şehirler haline getirmeyi hedefliyoruz." dedi.

Türkiye'nin dört bir yanında 26 büyükşehir belediyesiyle hayata geçirdikleri Akıllı Şehir Endeksi ile büyükşehir belediyesi ortalama skorunu yüzde 55 olarak tespit ettiklerini aktaran Aksoy, "Bu sonuç, yüzde 53 olan Türkiye İşletmeler Skoru’nun 2 puan üzerinde olsa da bunun yeterli olmadığını ve 2023 Türkiye'si için belirlenen hedeflere ulaşmak için dijitalleşmede daha gidilecek yolumuz olduğunu düşünüyoruz. Bu kapsamda hazırladığımız Akıllı Şehir Yol Haritası ise belediyelerimizin akıllı şehirleşme sürecini hızlandırmaya, bunun için onlara bir yol haritası sunmaya ve bu yol haritasını onlarla birlikte hayata geçirmemize olanak sağlayacak. Bu yol haritasına raporla başladık. Bir sonraki aşamada, bu yol haritasını vatandaşların ihtiyaçlarıyla şekillendireceğiz ve vatandaşı odak noktası yapmayı planladığımız online platformla tamamlayacağız." değerlendirmesinde bulundu.

- "Akıllı şehir için bütünsel bakış açısı gerekiyor"

Türkiye Bilişim Vakfı Başkan Vekili Bülent Gönç ise Vodafone ve Deloitte’un ortak bir çalışmayla ortaya koydukları kapsamlı Akıllı Şehir Yol Haritası'nın dünyadaki akıllı şehir örneklerinden hareketle Türkiye'de de bu konuda neler yapıldığını ve yapılabileceğini saptayan bir bilgi kaynağı olduğunu söyledi.

Böylesine önemli bir çalışmaya Türkiye Bilişim Vakfı olarak katılmış olmaktan mutluluk duyduklarını ifade eden Gönç, şunları kaydetti:

"Akıllı şehir konusunda anket sonuçları ve yüz yüze görüşmeler aracılığıyla 23 büyükşehir belediyesinden sağlanan veriler, Türkiye’nin bu konuda nerede olduğunu gösteriyor. Ayrıca, Vodafone'un hazırladığı Büyükşehir Belediyeleri Dijitalleşme Endeksi de 26 büyükşehir belediyesinin dijitalleşmenin neresinde olduklarını saptıyor. Bu iki veri seti, ülkemizde daima sıkıntısını çektiğimiz veri/bilgi kıtlığını gidermeye yönelik bilimsel bir adımdır. Böylesine önemli bir konuda ortaklaşa bir çabayla oluşturulan bu rapordan, akıllı şehir konusuyla ilgilenen herkesin yararlanmasını umuyoruz."

Deloitte Türkiye Teknoloji, Medya ve Telekomünikasyon Endüstrisi Lideri Tolga Yaveroğlu da kentlerin akıllı şehir dönüşüm yolculuğunda kapsayıcı bir vizyona sahip olunması gerektiğini vurguladı.

Akıllı şehirler münferit teknolojik çözümlerden ziyade bütünsel bir bakış açısı gerektirdiğini belirten Yaveroğlu, "Akıllı şehir dönüşümü yolculuğunda başarılı olmak için net bir vizyon, kamu-özel işbirliği, entegre organizasyon, etkin akıllı şehir platformu, vatandaş katılımı, destekleyici teknoloji, risk yönetimi, sosyal kapsayıcılık, proje yaygınlaştırma becerisi ve destekleyici yasal çerçeve gerekiyor." dedi.

Yaveroğlu, akıllı şehir oluşumlarında atılması gereken temel adımları, "şehre özel vizyon, hedef ve stratejinin belirlenmesi, önceliklerin tanımlanması, alt hedeflerin belirlenmesi, projelerin tanımlanması, finansman modelinin belirlenmesi, değer zinciri analizi, paydaş haritasının belirlenmesi, hukuki boyutların incelenmesi, iyi uygulamaların analizi, teknoloji platform modeli, proje yönetim ofisi ve yol haritası, iletişim planının oluşturulması" olarak sıraladı.

Akıllı şehirlerin benzer diğer kavramlardan ayrılan yönünün odağına insanı alması ve teknolojinin amaç değil araç olarak kullanılması olduğunu kaydeden Yaveroğlu, uzun soluklu yolculuklarda menzile etkin bir şekilde varmanın iyi planlanmış bir strateji ve yol haritasıyla, doğru yol arkadaşlarıyla hareket etmekle mümkün olduğunu ifade etti.

- Vatandaş en çok ulaşım, trafik ve otopark konularında çözüm bekliyor

Raporda yer alan belediyelerle online olarak uygulanan anket verilerine göre, belediyelerin yüzde 74'ünde farklı birimlerden personelin katılımıyla akıllı şehir ekipleri bulunuyor.

Şehir sakinleriyle ilişkilere önem veren belediyeler yüzde 89'luk bir oranla görüş, öneri ve şikayetlerini ileten kişilere mutlaka geri dönüş yapıyor. Vatandaş görüş ve önerilerinin iletildiği kanallar içinde web sitesi en yaygın uygulama olurken, onu çağrı merkezi takip ediyor.

Akıllı şehir çözümleri yüzde 94'lük oranla en çok ulaşım alanında kullanılıyor, onu yüzde 42 ile su hizmetleri takip ediyor. Vatandaş ve paydaşların belediyelerden en büyük çözüm beklentisi ulaşım (yüzde 78,9) olurken, onu trafik (yüzde 73,7) ve otopark (yüzde 52,6) sorunu izliyor.

Başarılı olarak değerlendirilen akıllı şehir uygulamaları arasında akıllı durak, akıllı otobüs, akıllı trafik ışıkları ve sinyalizasyon, akıllı kavşaklar gibi ulaşımı doğrudan ilgilendiren uygulamalar ön plana çıkıyor.

Raporun uluslararası örnekler bölümünden ilgi çekici bazı veriler ise şöyle:

"2016'da 17 milyar dolar olan akıllı ulaşım pazarının önümüzdeki 5 yılda 25 milyar dolara ulaşması bekleniyor. 2015'te dronlardan elde edilen toplam endüstri gelirinin 200 ile 400 milyon dolar olması bekleniyor. Dünya mikro şebeke pazarının 2014-2020 arasında yüzde 21 büyümesi tahmin ediliyor. Dünyada sızıntı kaynaklı şebeke suyundan kayıp oranının yüzde 50 civarında olduğu tahmin ediliyor. 2030 yılında şebeke suyuna olan talebin arzı yüzde 40 geçeceği öngörülüyor. Şehirlerde üretilen atığın ancak yüzde 2'si düzgün olarak arıtılıyor. Her 100 yılda bir olan büyük seller artık her 10-20 yılda bir, hatta daha kısa aralıklarla meydana geliyor.

Yıllık yüzde 48 oranında büyüme gösteren sağlık verisi dünya genelinde en hızlı büyüyen veri segmentleri arasında yer alıyor. Akıllı bina ve yaşam teması, 2014 yılında 147 milyar dolarlık bir iş hacmine sahipken, bu rakamın 2020 yılında 220 milyar dolara ulaşması öngörülüyor. Veri Arşivi ve Analizi Yoluyla Önceden Suç Tespiti sayesinde hırsızlık oranlarında %19 düşüş sağlanabiliyor. Akıllı park sistemiyle, 200 bin insanın yaşadığı bir Avrupa şehrinde, park yeri bulma zamanı yüzde 50 azaltılarak hem yaşam kalitesine katkıda bulunulabiliyor, hem de yakıt tasarrufu sağlanabiliyor. Park gelirleri artarken, personel giderleri yüzde 5-10 arası düşürülebiliyor. Akıllı katı katık toplama sistemleriyle çöp toplama maliyetlerinde yüzde 43'e kadar azalma yaşanabiliyor.