Hulki Cevizoğlu'ndan sorgulamanın kitabı
Türk medyasının "sorgulama üstadı" Hulki Cevizoğlu, nasıl soru sorulacağını belge, bilgi ve deneyimleriyle açıklayan büyük bir çalışmaya imza attı. Bu dev eserde tüm topluma seslenen kıdemli gazeteci, 34 yıllık gazetecilik, 21 yıllık televizyonculuk deneyimlerini bilimsel verilerle halka sundu.
"Sorgulama Teknikleri (Gazeteciler, Doktorlar, Savcılar, Polisler ve Herkes İçin El Kitabı)" adlı kitap, aynı zamanda, başta İletişim ve Hukuk Fakülteleri, Harp Okulları, Polis Okulları olmak üzere pek çok üniversite için ders kitabı niteliği de taşıyor.
Hulki Cevizoğlu, “yanıtı olmayan sorular ülkesinde bu kitabı 20 yılda yazdığını” ifade ediyor. Kıdemli gazeteci ve televizyoncu, bu çalışmasında yeni bilimsel, sosyolojik kavramlar ve terimler üreterek literatüre katkıda bulunuyor.
Cevizoğlu’nun kitabında dikkat çeken bölümler şöyle:
- Ceviz Kabuğu’ndaki sorgulama tekniği,
- Diğer gazeteciler ve polis sorgularından örnekler,
- İstiklal Mahkemeleri sorgulamaları,
- 1919’daki işgalcilerin kurduğu Tehcir Mahkemeleri sorgulamaları,
- Sokrates başta olmak üzere eski Antik Çağ düşünürlerinin sorgulamalarından örnekler,
- Aziz Nesin’in sorgulanmaları,
- “Sakıncalı Piyade” Uğur Mumcu’nun sorgulanmaları,
- 1919 İşgal Mahkemesinde Ziya Gökalp’in sorgulanması.
"20 YILLIK BİR ÇALIŞMA
“Yanıtı olmayan sorular ülkesinde” 34 yıldır soruyorum. Çok yanıt aldığım, tarihe kaydettirdiğim röportajlarım oldu.
Gazeteciliğimin son 21 yılı (Ceviz Kabuğu programıyla) televizyon ekranlarında geçti, geçiyor. Canlı yayınlarımın sayısı 1.000’e yaklaşıyor. Gazete röportajlarımı da sayınca bu rakamı çoktan aştım.
İşim “konuşturmak”, buna “sorgulama” da diyebiliriz. Ama bilimsel sorgulama. Sorusuz bir yaşam olamaz. Bilim ve uygarlık ise hiç olamaz.
Bilgeye sormuşlar: “Bir insanın akıl düzeyini nereden anlarsınız?”
“Konuşmasından” demiş.
“Ya hiç konuşmazsa?”
Bilge gülümseyerek şu yanıtı vermiş:
“O kadar akıllı insan yoktur!”
“Konuşturmak” bir bulmaca çözmek gibidir. Atalarımız o nedenle “Konuşana değil, konuşturana bak” demişler.
Bunun bir eğitimini almadım, fakat eğitim verecek düzeye geldim. “Soru sordurulmayan, sorgulatılmayan ülkenin” liderinin düzeyli(!) ifadesiyle, “kitap yüklü merkep” olmayıp, kitapları sırtıma değil beynime yükledim. İşin sırrı budur diyebilirim. (Beni daha tanımayan gençler olduğunu –ne yazık ki- biliyorum. Onlar, okuma ve çalışma aşkım için özgeçmişime bakabilirler.)
Bu kitabı yaklaşık 20 yılda yazdım.
34 yıllık gazetecilik, 21 yıllık televizyonculuk deneyimlerimi bilimsel verilerle birleştirdim.
Yeni bilimsel, sosyolojik kavramlar, tanımlar ürettim.
Gazeteciler, doktorlar, savcılar, polisler, politikacılar ve tüm topluma “soru sormanın sırlarını”, aynı zamanda da “korunma yöntemlerini” açıklıyorum.
Daha yazacak çok şey olduğunu belirtirken, yararlı olmasını diliyorum…
Hulki Cevizoğlu"
KİTAPTAN BAZI BAŞLIKLAR
KONUŞTURMA TEKNİKLERİ
Her Soru İle "Gerçeği" Yakalayabilir Misiniz?
Kuyu Mu Derin, İpiniz Mi Kısa ?
Konuşturmanın 5 Aşaması
İşte Sihirli Formüller, Kilidi Açan Şifreler
Soru Sormak Bir Bilgelik İşidir
Konuşturmanın Psikolojisi
Gazetecilere Karşı Taktikler.
Felsefi Hilelerle “Haklı Çıkma” Sanatı
Diktatörlüklerde Soru Sorma Tekniği
ÇÖZÜMLEMELER
Bir Sorgunun Anatomisi
En Eski Sorgucu: Sokrates
Çaresizlik, her zaman haksızlıktan kaynaklanmaz!
Kendini onaylatan sorgulama biçimi (Zorbalık!)
“Burgu” Tipi Sorgulama
Tartışma Programlarının Analizi (İşlev Ve Sorumluluk)
Sorgu 1 (Polisiye Sorgu)
Sorgu 2 (Polisiye Sorgu)
İngiliz Sevgili (Polisiye Sorgu)
Poliste (Aziz Nesin) (Polisiye Komedi)
Sakıncalı Piyade (Uğur Mumcu’dan Gülmeceli Sorgu)
Suç ve Ceza (Suçlunun Toplumu Sorgulaması)
Gizli Sözler (Geçmişle Röportaj)
“Postmodern Darbe!” (Özgüvenin İtiraf Etkisi)
Sorgu Timleri Zanlıları TV Ekranına Çıkarsın
“POLİS SORGUSU” ve “POLİSİN SORGULANMASI” ÖRNEĞİ
Sorgulama Uzmanının Kimliği
Sorgulama Ve Mülakat
Psikolog Ve Sorgucu Arasındaki Fark
Suçlu Sorgulamasının İlginç Yönleri
Suç İşlemenin Psikolojisi
Güven Vererek Rahat Konuşturmak
Türk Polisinin Kullandığı “Güzel” Yöntemler
Fiziksel Baskı Sorgulamayı Kilitler Mi, Çözer Mi?
Faili Meçhul Cinayetlerde Sorgulama
Sorgulama Uzmanı Da Sorgulanabilir Mi?
Sorgucunun Psikolojik Yapısı
35Sorgulamanın Yeri Olur Mu?
Sorgulamada Dikkat Edilecek Noktalar
Sorgulamada Kelepçe Takmayın!
Sorgulamada Silah Bulundurmayın!
Avantaj Haklı Olmakta Mı, Sorgulayan Olmakta Mı?
Sorgulamada Daralma Ve Acıma
CommunityInterview
Terördeki Sorgulama
Psikolojik Sorgulama
Polis Sorgusunda Siyasi Baskı?
Sabancı Ve Göktepe Cinayetleri Sorgulaması
Paranoid Bir İnsanın Sorgulanması
İç Sıkıntısını Artırma - İtirafla Rahatlama
İnsanlar Niçin İtiraf Ederler?
İtiraf Sorgulamayı Sona Erdirir Mi?
Mehmet Ağar: “Sorguculuk, Müthiş Bir Hastalıktır”
Sorgulamada “Sabır Şovu”
Sabırsızlık Tehdite Götürüyor
Suçlunun İtiraf Öncesi Davranışı
Düşüncenin Kilitlenmesi
ÇOK YÖNLÜ BİR RÖPORTAJ ÖRNEĞİ
Aziz Nesin (Düşün Ve Mizah Ustası)
“Ayıptır Ama, Elbette Ustayım”
“Kahraman Türk Halkının % 90’dan Fazlası Korkaktır”
“Bir Halk Sürekli Despotizm Altında Yaşamışsa, İyi Olması Mümkün Değildir”
“Ben Atatürkçü Değilim”
“Dinsizlikte Israr Ediyorum!”
“Benzin Dumanıyla Boğuluyorduk... Korkunç Bir Şey”
Recep Tayyip Erdoğan: “Aziz Nesin’in Dinsizliğinden Rahatsız Değiliz”
“Hakkari’deki Çobanla, İstanbul’daki Profesörün Oyu Aynı Değildir”
“Türklerin % 60’ı Aptal Yerine % 40’ı Akıllı Deseydim!”
“Şimdi Utandım...”
“Benim Vücudum Gübre Olmalıdır. Yararlı Olmalıyım”
İTİRAF ETTİRİCİ (AÇIKLAYICI) BİR RÖPORTAJ ÖRNEĞİ
(Merve Kavakçı: “Evet, ABD Vatandaşıyım!”)
BENİMLE YAPILAN RÖPORTAJLARDAN İKİ ÖRNEK
(Sorgucunun Yanıtlar Konusundaki Yeteneği)
İSTİKLAL MAHKEMESİ SORGULAMALARINDAN ÖRNEK
Polis Müdürü Azmi Bey’in Sorgusu
TEHCİR YARGILAMALARINDAN ÖRNEK (1919)
Ziya Gökalp’in Sorgusu
ulusalkanal.com.tr