Rusya'nın Avrupa ile doğalgaz savaşındaki yeni adımı
Rus Gazprom firması Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Almanya'ya giden Nord Stream 1 doğalgaz boru hattındaki başka bir gaz türbinini kapatacağını duyurdu. Rus doğalgaz devine göre, denetleyici emirler ve motorun teknik durumu nedeniyle, "Portovaya" kompresör istasyonunda başka bir Siemens gaz türbininin çalışmasını durduracak.Böylece, bugününden itibaren bu boru hattından doğalgaz ihracatı, normal doğalgaz akışının sadece yarısı olan günlük 33 milyon metreküpe düşecek.
Rus doğalgaz devinin bu eylemi, aslında Moskova'nın, ABD ve Batı bloğunun diğer üyeleriyle birlikte Rusya'ya en ağır yaptırımları uygulayan ve şimdi Rusya'ya doğalgaz bağımlılığını önemli ölçüde azaltmak için ciddi çabalarda olduğunu iddia eden Avrupa'ya baskı uygulamadaki yeni adımıdır.
Ruslar, Avrupa yaptırımının Rus doğalgazını Avrupa'ya ihraç edecek ekipman ve tesislerin çok sayıda kesinti ve sorunla karşı karşıya kalmasına neden olduğunu, dolayısıyla özellikle Almanya'ya giden Kuzey Akım 1 boru hattında Avrupa ülkelerine gönderilen doğalgaz miktarının önemli bir düşüşle karşı karşıya kalacağını duyurdu.
Moskova'nın bu eylemi, Avrupa'da doğalgaz krizini ağırlaştırırken fiyatını da önemli ölçüde artırdı. Gazprom'un açıklamasının ardından Avrupa'da doğalgaz fiyatları Pazartesi günü %8 artarak bin metreküp doğalgaz başına 1.850 dolara ulaştı. Avrupa Birliği'nin üst düzey yetkilileri ve Avrupalı liderler birçok kez Rusya'nın bu kış doğalgaz akışını kesebileceği konusunda uyarıda bulundular; bu ise Avrupa ülkeleri için benzeri görülmemiş bir kriz durumuna neden olacak ve şu anda yüksek gıda ve enerji fiyatları ile mücadele eden tüketiciler için fiyatların yükselmesine neden olacaktır.
Avrupa Birliği'nin en kötü senaryoya, yani Rusya'dan gelen doğalgazın tamamen durdurulmasına hazırlanması gerektiği konusunda uyarıda bulunan Avrupa Komisyonu başkanı Ursula van der Leyen, batının Rusya’ya karşı geniş çaptaki eylemlerine değinmeksizin, “Kremlin, Avrupa'nın enerji arzı için güvenilir bir ortak değil. Gazprom, depolama seviyesini kasten düşük tuttu.” dedi.
Tabii ki, başta Almanya olmak üzere büyük Avrupa ekonomileri, Rusya'nın doğalgaz ihracatındaki düşüşün sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda. Geçen hafta, Alman hükümeti Rusya'dan en büyük doğalgaz ithalatçısı olan Juniper'e mali yardım sağlamak zorunda kaldı. Daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yaptırımların devam etmesinin dünyadaki tüketiciler için enerji fiyatlarında feci bir artış riski yaratacağı konusunda Batı'yı uyarmıştı.
Elbette bu durum Avrupa'nın transatlantik müttefiki Amerika için büyük bir nimet sayılıyor. Ukrayna savaşından önce Washington, Avrupa'yı Rusya'ya doğalgaz bağımlılığı konusunda defalarca uyardı. Hatta Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattına karşı kapsamlı yaptırımların uygulanmasına güçlü muhalefetin nedenini, Avrupa'nın, özellikle Almanya'nın Rusya'dan ithal edilen gaza artan bağımlılığı olarak değerlendirdi.
Şimdi Amerika ile birlikte Rusya’ya karşı yaptırım savaşına giren ve 6.yaptırım paketlerinde Rusya’dan ithal doğalgazı da yerleştiren Avrupa, 8 aylık süreçte doğalgaz tüketimini yüzde 15 azaltmayı amaçlarken, kendini karmaşık bir durumda buluyor. Bir yandan Rusya’dan gaz ithalatını azaltmayı isterken diğer yandan da ısınma, endüstriyel kullanım ve elektriğin sağlanmasında önemli rol oynayan Rus doğalgazına olan bağımlılığı, hedeflerini gerçekleştirmelerinin önünde büyük bir engel olarak görülmesi ise yadsınamaz bir gerçektir.
Artık dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatçısı haline gelen Amerika, Rusya ile Avrupa arasındaki doğalgaz geriliminin devam etmesini istiyor. Bu sayede Avrupa, geçmişe göre daha fazla bu ülkenin ihraç ettiği sıvılaştırılmış gaza geçmek zorunda kalacak ve böylece Moskova'nın Avrupa doğalgaz pazarındaki payı azalacaktır.