Malulen Emeklilikte Şart: 1.800 Günü Doldurmak Gerekiyor

Devlet; vazife malulü er, erbaş, güvenlik korucularına, ailelerine, terör mağdurlarına primsiz aylık bağlarken aynı zamanda tedavisi zor olan hastalıklara, iş kazalarına, meslek kazalarına ve meslek hastalığı yaşayan kişilerin çalışma gücünün yüzde 60'ını kaybedenlere de malulen emeklilik bağlayabiliyor. Malulen emekli olabilmek için 1.800 prim günü ve en az 10 yıl çalışma koşulu sunuluyor. Malulen emeklilik için 1.800 prim günü ve en az 10 yıl sigortalı çalışma koşulu bulunuyor.Organ, görme kaybı, kemik iliği nakli gibi sağlık durumlarında da malulen emeklilik bağlanabiliyor.

Kanser hastalarında ise hastalığın tanısı konulmasından itibaren yıl içerisinde başvuran vatandaşların 18 ay süresince maluliyet aylığı alabiliyor. Yalnızca Parkinson, MS, bazı psikiyatrik hastalıklar, kalp yetmezliği gibi hastalıklarda değil uyku bozuklukları nedeniyle de malul aylığı bağlanıyor. Başkasının bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için bu süre aranmıyor. Primsiz, vergisiz emeklilik konusunda merak edilen soruların yanıtları şöyle:

MALULEN EMEKLİLİKTE SSK, BAĞ-KUR AYRIMI VAR MI?

Maluliyet tespitinde sigorta ayırımı bulunmuyor. Türk Silahlı Kuvvetleri, İçişleri Bakanlığı, özel güvenlik hizmetleri ve normal sigortalıların maluliyet tespitinde her bir kurumun sağlık yönetmelikleri dikkate alınıyor.

HANGİ HASTALIKALR MALULEN EMEKLİLİK KAPSAMINA GİRİYOR?

Malulen emeklilik aylığı bağlanılan bazı hastalıklar şöyle; Kanser, organ naklinin yanı sıra çalışmaya olanak vermeyen genetik hastalıklar, beyin tümörleri, MS, Parkinson, Alzheimer, demans, sara ve bazı psikiyatrik hastalıklar, kalp yetmezliği, sindirim sistemi kanamaları, astım, KOAH, uyku bozukluklar, zeka gerilikleri (IQ 50 ve altı), bipolar bozukluk, AIDS, tüberküloz, kalp, böbrek, akciğer nakli, görme azlığı, retina kanamaları ile birlikte işitme kaybı, anemi, kol, bacak gibi organ kaybı, solunum sistemi hastalıkları.

MALULEN EMEKLİ OLMAYAN ENGELLİ EMEKLİ OLABİLİR Mİ?

Olabilir. Malulen emekli olmak için gerekli sigortalılık süresi, prim koşulunu yerine getiremeyen engellilik tespiti yaptırarak emekli olabilir. Vergi indiriminden yararlanmak için de özür oranını bildirir rapor ile ilde bulunan defterdarlık ya da vergi dairesine başvurması gerekir.

BAKIMA MUHTAÇ OLANLAR İÇİN DE SİGORTA SÜRESİNE BAKILIR MI?

Başkasının bakımına muhtaç olanların 10 yıllık sigortalılık süresine bakılmıyor ancak, en az 1800 gün prim ödemesi şartı isteniyor. Her iki kol, bacak felci, vücudun sol ya da sağ yarısında felç, ruh sağlığı kliniğinde kalması gereken psikotik hastalıklar, iki gözde yüzde 100 görme kaybı, ağır olan beslenme bozuklukları, solunum cihazlarına sürekli bağımlılık, giyinme, beslenme, fonksiyonel mobilite, gibi günlük yaşam aktivitelerinin sağlanamaması durumunda bu kapsamda değerlendiriliyor.

MALULİYET BELİRLEYEN SAĞLIK RAPORU ÖZEL HASTANEDEN ALINABİLİR Mİ?

Sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünce verilen sevk yazısında belirtilen devlet üniversite hastaneleri, Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma hastaneleri, askeri hastanelerinden sağlık raporları alınabilir. Bu koşullarda hastanelerin bulunmaması durumunda devlet hastaneleri de sağlık raporu düzenleyebilir. Rapor, kurula gönderilir. Kurul maluliyet kabul etme ya da reddetme yetkisine sahiptir.

GEÇİÇİ MALULİYET SÜRELER HASTALIĞA GÖRE DEĞİŞİR Mİ?

Geçici maluliyette aylık ödeme süresi 12 ay ile 24 ay arasında değişiyor. Tüm kanser hastalarında tanı konulduktan sonra bir yıl için başvurulması şartıyla 18 ay maluliyet aylığı bağlanıyor. Bazı hastalarda da tanı konulduğunda 12-24 ay aylık bağlanabiliyor. Kan kanseri tedavisinde bu süre 24 ayken, kemik iliği nakli yaptıranlar da 12 ay uygulanıyor.

MALULEN EMEKLİLİKTE SİGORTA, PRİM GÜN ZORUNLULUĞU VAR MI? BORÇLANMA YAPILABİLİR Mİ?

Ağır sağlık durumu yaşayan vatandaşlarda malul aylığı bağlanması için en az 10 yıl sigortalı ve 1800 gün prim ödeme koşulu bulunuyor. SGK'ya başvurulan tarihte en az 5 yıl prim ödemiş olmayanların sevk işlemi yapılmıyor. Prim gün sayısını borçlanma ile tamamlayanlar da aylık alabiliyor. Erkekler askerlik sürelerini, kadınlar doğum sonrası çalışmadıkları süreleri ve ücretsiz izin günlerini borçlanabilir.

SAĞLIK SORUNU OLANLARIN EMEKLİLİK İÇİN NE YAPMASI GEREKİYOR, NEREYE BAŞVURULMALI?

Çalışma, kazanma gücünün tamamını ya da bir kısmını kaybetme koşulunda sürekli gelir kaybına neden olan fizyolojik bir risk olarak tanımlanan malullük durumunda erken emekli olunabiliyor. Emeklilik için sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünün ilgili servislerine başvurulabilir. Geçici malul aylığının kalıcı olması için de bir hastalık nedeniyle çalışma gücünde en az yüzde 60 oranında kayıp olduğuna dair sağlık raporu gerekiyor. Rapor için sosyal güvenlik merkezine başvurarak yetkili hastanelere sevk talep edilir.