Kirada arabuluculuk sistemi nedir? 7 soruda arabuluculuk sistemi hakkında her şey
Milyonlarca ev sahibi ve kiracıyı ilgilendiren yeni bir süreç başlıyor. Kira alacakları, komşuluk hukuku anlaşmazlıklarını içeren "Arabulucu Formülü" 1 Eylül'de yürürlüğe girecek. Zorunlu Arabuluculuk Formülünün detaylarını Avukat Sedef Selçuk anlattı.
ŞEVVAL İSKENDER
Ev sahibi ve kiracılar arasında Arabulucu Formülü 1 Eylül itibariyle uygulanmaya başlanacak. Avukat Şevval Selçuk, arabuluculuk sistemi ile ilgili merak edilenleri cevapladı. İşte Şevval Selçuk'un arabuluculuk sistemi ile ilgili aktardıkları.
ARABULUCU FORMÜLÜNÜN KAPSAMI NEDİR?
- Kiracı ve kiraya verenle alakalı her türlü uyuşmazlık için diyebiliriz aslında. bu kiranın geç ödenmesi, tahliye işlemi, Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan kaynaklı ortaklığın bozulması... Daha geniş tabiriyle kiracı ve kiraya veren arasındaki her türlü durum. Sadece kira için değil, kiraya verilen taşınmazla ilgili her türlü anlaşmazlık Zorunlu Arabuluculuğa tabi. - Kiracı ve kiraya verenle alakalı her türlü uyuşmazlık için diyebiliriz aslında. bu kiranın geç ödenmesi, tahliye işlemi, Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan kaynaklı ortaklığın bozulması... Daha geniş tabiriyle kiracı ve kiraya veren arasındaki her türlü durum. Sadece kira için değil, kiraya verilen taşınmazla ilgili her türlü anlaşmazlık Zorunlu Arabuluculuğa tabi.
ARABULUCUYA MÜLK SAHİBİ Mİ, KİRACI MI BAŞVURACAK?
- Arabuluculuk sistemi taraf ayırmaz. Kiracı da kiraya veren de arabulucuya başvurabilir. Burada belirleyici unsur dava açmak isteyen kişidir. Dava açmak isteyen her kimse öncelikle arabulucuya başvurmak zorundadır.
MÜLK SAHİBİ VE KİRACI ARASINDA YAŞANAN UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜM ADRESİ NERESİ OLACAK?
- Dava açmak istediğimizde hangi mahkemeye gideceksek o adliye içerisindeki arabulucuya başvurabiliriz.
ARABULUCU AVUKATLARA DAVA ÜCRETİ VERİLECEK Mİ?
- Arabuluculuya başvuru ücretsizdir. İlk başta arabulucuya yapacağınız başvuru için ücret ödemeniz gerekmiyor. Yapılan arabuluculuk görüşmeleri 3 hafta içinde sonuçlanması gerekiyor. 1 hafta uzatılabilir. Yani toplanda 1 ay sürebilir.
"OĞLUM/KIZIM GELECEK EVİ BOŞALTIN" SÖYLEMİNİ ARABULUCU FORMÜLÜ KAPSAMINA MI GİRECEK?
- İhtiyaç nedeniyle tahliye davası" söylemleridir. Günümüzde çok fazla duyuyoruz. Pandemiyle beraber kira artışlarından dolayı eski kiracıları çıkarma eğilimi kiraya verenlerde çok fazla. Aslında gündeme gelen konularda bu uyuşmazlıkların çoğalmasıyla beraber bir çözüm yolu arama şekliydi. Diyelim ki kiracıyız biz. Kiraya veren de "oğlum/kızım geldi evi boşalt" dedi bize. Biz bunu kabul etmek zorunda değiliz. Çünkü bu sözlü beyan üzerinde dikkate alınması gereken bir unsur değildir. Kabul etmememiz durumunda kiraya veren 1 Eylül'den itibaren öncelikle arabulucuya, sonra mahkemeye başvurarak bu ihtiyacının gerçek ve samimi olduğunu kanıtlaması durumunda ancak bu talebi geçerlilik kazanacak. O aşamadan sonra kiracı bu talebi dikkate alabilecek.
MÜLK SAHİPLERİ YILLIK YÜZDE 25 KİRA ARTIŞ ORANINI YÜKSELTMEK İSTERSE ARABULUCUYA BAŞVURABİLİR Mİ?
- Bunun cevabı hayırdır. Çünkü yüzde 25 artış oranı zaten maksimum artış oranı olarak sabitlenmiştir. Yani kiraya veren bir yıl süreyle yüzde 25'ten fazla artış oranı talep edemeyecektir. Bu yasal sınır olduğu için kiracı yüzde 25'i uyguladıktan sonra kiraya veren bu konuda mahkemeye de gidemeyecektir. Buradaki tek istisna kira sözleşmesinin bitiminden itibaren 5 yıl geçmemiş olmasıdır. Yani 5 yıldır kiracıysanız o durumda kiraya veren öncelikle arabulucuya, devamında mahkemeye başvurarak kira bedelinin hakim tarafından emsal kira bedelleri nitelikleriyle bereber yeniden belirlenmesini talep edebilir.
ARABULUCU FORMÜLÜNDE ANLAŞMA SAĞLANMAZSA NE OLACAK?
- Bir ayın sonunda anlaşma sağlanamaması durumunda taraflar ilam hükmünde olan "Arabuluculuk Anlaşamama Tutanağı"nı alarak mahkemeye başvurabilecek, bu tutanağın aslını sunmak suretiyle mahkemede istedikleri davayı açabileceklerdir.
Mahkemelerin yükünün azaltılması, kiracı-mülk sahibi anlaşmazlıkların kolayca çözüme kavuşturulması için Arabulucu Formülü 1 Eylül'de uygulanmaya başlanacak.