Baz etkisi nedir? Merkez Bankası baz etkisini anlattı

Merkez Bankası "Herkes İçin Ekonomi" mikro sitesinde "Baz Etkisi Nedir?" başlıklı bir video yayınladı. Videoda, baz etkisi örneklerle açıklandı. Yıllık enflasyon kadar aylık enflasyonun önemine dikkat çekildi.

Videoda, "Enflasyon görünümünü değerlendirirken baz etkilerini içeren yıllık enflasyon verilerinin yanında, aylık enflasyon verilerini de yakından takip etmek büyük önem taşır." ifadelerine yer verildi.

Yıllık enflasyon verilerindeki değişimin her zaman gerçek enflasyon görünümünü yansıtmadığı kaydedildi.

Videoda şu ifadelere yer verildi:

"Baz etkisi nedir? Verilerin gerçek dönemdeki değerlerinin yüksek ya da düşük olması nedeniyle güncel değerleri etkilemesine baz etkisi denir."

"Diyelim ki 12 adet ağırlığın toplamı 50 kilo, tartıdaki en eski yani ilk ağırlık da 1 kilo. Tartıya 4 kiloluk yeni bir ağırlık eklenip ilk ağırlık çıkarılınca yeni toplam 50'den 53'e çıkıyor. Aslında tartıya yeni giren ağırlık kendinden hemen öncekilere göre düşük ve ağırlıkların giderek azaldığı bir eğilim gözleniyor. Buna rağmen 12 adet ağıtlığın en başında yer alan ve en düşük ağırlık olan bir kilo çıkarıldığında toplam ağırlık baz etkisiyle yükseliyor."

"Aralık 2023'e kadar aylık enflasyonda yavaşlama gözlense de baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyon düşmüyor hatta aralık ayında aylık enflasyon bir önceki aya göre düşerken yıllık enflasyon bir önceki aya göre artıyor. Grafiğe göre benzer bir durum mayıs ayında da yaşanacağını söyleyebiliriz."

"Mayıs 2023'te aylık enflasyon yüzde 4 olduğu için 2024 yılında yıllık enflasyonda düşüşü mayıstan sonra göreceğiz."

"Enflasyon görünümünü değerlendirirken baz etkilerini içeren yıllık enflasyon verilerinin yanında aylık enflasyon verilerini de yakından takip etmek büyük önem taşır."