Gabon'da son durum! Devrik lider yurtdışına çıkabilir

Gabon’da askeri karar alıcılar harekete geçti ve 30 Ağustos 2023’te 12 askerin Devlet Başkanı Ali Bongo Ondimba’yı evinde alıkoyarak yönetime el koymasıyla başladı. Askerler, Bongo’nun sağlık sorunları nedeniyle ülkeyi yönetemediğini ve halkın çıkarlarını savunmadığını iddia ettiler. Bongo’nun 2018 yılında geçirdiği felç sonrası tedavi için Suudi Arabistan’a gittiği ve ülkeye dönüşünde halka seslenmediği bir dönemde gerçekleşti.

ASKERİ YÖNETİM SALTANATA DUR DEDİ!

Yönetime el koyan askerler Gabon ordusunun büyük bir bölümü tarafından desteklenmedi ve uluslararası toplum tarafından kınandı. Fransa, Afrika Birliği, Birleşmiş Milletler ve ABD gibi ülkeler ve kuruluşlar, anayasal düzenin korunması ve demokratik seçimlerin yapılması çağrısında bulundular. Askeri yönetim, başkent Libreville’deki radyo istasyonunu ele geçirdikten sonra güvenlik güçleriyle çatışmaya girdiler. Çatışmalar sonucunda askerlerin lideri olan Teğmen Kelly Ondo Obiang dahil olmak üzere 7 asker öldürüldü, 5 asker ise yaralandı.

Girişiminin başarısız olmasının ardından Gabon’da askeri yönetim kuruldu. Kurumların Geçişi ve Restorasyonu Komitesi (CTRI) adı verildi. Yönetimi, kara, deniz ve hava sınırlarını kapattı ve olağanüstü hal ilan etti. Yönetiminin yeni Devlet Başkanı olarak Cumhuriyet Muhafızları Komutanı General Brice Oligui Nguema yemin etti. Nguema, ülkeyi demokratik seçimlere götürmek için geçici bir hükümet kuracağını söyledi.

Gabon’da askerin yönetime el koyması sonrası yaşanan gelişmeler, eski Fransız sömürgelerinde askeri müdahalelerin neden yaygınlaştığına dair soruları da beraberinde getirdi. BBC Afrika Analisti Paul Melly’e göre, bu ülkelerde gençlerin seçilmiş iktidarlar dahil geleneksel siyasi sınıfla ilgili büyük ölçüde hayal kırıklığı yaşaması, askerler için uygun bir zemin oluşturuyor. Melly, gençlerin işsizlik, yolsuzluk, Fransa’nın etkisi ve seçimlerin manipüle edilmesi gibi sorunlara karşı tepkili olduğunu belirtiyor.

GABON'DAN GİTMEKTE ÖZGÜR!

Gabon’da askeri yönetim sonrası son gelişme ise devrik lider Ali Bongo Ondimba’nın tedavi için yurtdışına çıkmasına izin verilmesi oldu. Gabon’da 30 Ağustos 2023’te yapılan harekat sonucunda ev hapsine alınan Ondimba, askeri yönetim tarafından serbest bırakıldı. Askeri yönetim yeni Devlet Başkanı General Brice Clotaire Oligui Nguema, Ondimba’nın tedavi için ülkeyi terk etmekte özgür olduğunu açıkladı . Ondimba’nın nerede tedavi olacağı veya ne zaman yurtdışına çıkacağı ise henüz bilinmiyor.