Plüton'da Yakın Zamanda Aktif Bir Süper Kriyovolkan Olabilir!
Plüton ne kadar soğuk gezegen olarak bilinse de yakın zamanda aktif olmuş kriyovolkanlar keşfedildi. Bilim insanları şaşırtan keşif, Plüton hakkında keşfedilesi gereken çok şey olduğunu açıklıyor.
Gezegen bilim adamlarından oluşan bir ekip, New Horizons'ın 2015 yılında cüce gezegene yakın uçuşundan elde edilen görüntüleri ve verileri inceledikten sonra Plüton'da süper bir kriyovolkan bulmuş olabileceğine inanıyor.
Plüton Keşfedilmeyi Bekliyor
NASA'nın Yeni Ufuklar sondası, Kuiper kuşağına gitmeden önce bu ziyareti yaptığında, gezegenin tarihindeki bir dizi volkanik olay işaretini ortaya çıkardı. Araştırması henüz hakem değerlendirmesinden geçmemiş olan mevcut ekibin özellikle ilgisini çeken, yüzey bileşiminin geri kalanının esas olarak metan buzundan farklı olarak, su buzu spektral özellikleri içermesi bakımından çevresinden farklı olan Kiladze adlı bir kraterdi.
Kraterin hatalı yapısına, çarpık şekline ve yüzeyin aşağıdaki boşluğa batmasıyla oluşan çökme çukurlarına bakan ekip, bunun aslında son birkaç yılda aktif olmuş olabilecek bir süper volkanın kalderası olduğunu belirledi.
Uzay volkanları inkar edilemez derecede serin olsa da, özellikle eğlenceli bir uzay volkanı türü, bir kriyovolkan veya buz volkanıdır.
NASA'nın Jet Propulsion Laboratuvarı'ndan kıdemli araştırma bilimcisi Dr. Rosaly, National Geographic'e yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
- Buz kabuklarının altında bir su tabakası veya belki de amonyak gibi başka bir şey içeren su vardır ve eğer bu sıvı yüzeye çıkabilirse, buna kriyovolkanizma adını veriyoruz.
- Bu sadece soğuk volkanizma anlamına geliyor.
Bu durumda buz ve su, yanardağdan fışkıran "lav" görevi görüyordu. Kalderayı ve çevresini değerlendiren ekip, yanardağın süper yanardağ olarak sınıflandırılmaya yetecek kadar malzeme püskürttüğünü buldu.
Tıpkı Dünya'da olduğu gibi, volkanların da bir ısı kaynağına ihtiyacı var ve bu da Plüton'da muhtemelen çekirdeğinden geliyor. Özellikle ilgi çekici olan, su buzunun amonyaklı bir bileşiğin spektral imzasını taşımasıydı. Amonyak suyun donma noktasını düşürür, bu da çekirdek soğurken bile Plüton'un iç kısmında sıvı ceplerinin çalkalanmasına neden olabileceği anlamına gelir.
Gezegen bilimci Dale Cruikshank yaptığı açıklamada, şu ifadeleri kullandı:
- Yeraltında küresel bir su okyanusu artı çeşitli kimyasallar mı olduğunu yoksa Plüton'un oluştuğu ve sıcak bir iç yapıya sahip olduğu zamandan kalma su artı kimyasallar mı olduğunu bilmiyoruz.
- Bu, gelecek nesil gezegen bilim adamlarının çözmesi gereken bir gizem.