Ömrü Uzatmak Mümkün müdür? Ölümsüz Denizanası Bilime Işık Tutuyor!

Bilim insanları uzun zamandır ölümsüzlüğün sırrını araştırıyor, tabi ki ölümsüzlüğün sırrı çözülememiş olsa da daha ömrü uzatmaya yardımcı olabilecek tavsiyeleri var: düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, stresi en aza indirmek. 

Ömrü Uzatmanın Sırrı Ne?

Bilim insanları bu tavsiyelerin yanında tabi ki insan genleri üzerinde araştırmalar yapıyor ve yuvarlak solucan genler üzerinde yapılan yeni bir çalışmada yeni bir keşfe imza attılar. Solucan genler yerine daha moleküler bir yaklaşım benimsedi ve "sıçrayan genleri" kontrol etmenin yaşam süresini uzatmanın anahtarı olabileceğini buldular.

Sıçrayan genler aynı zamanda genomun etrafında hareket edebilen DNA bölgeleri olan yer değiştirebilen elementler (TE'ler) olarak da bilinir; insanlarda genomun neredeyse yarısı TE'lerden oluşuyor. Her zaman yıkıcı olmasalar da, TE'ler sıklıkla DNA'nın işlevsel bölgelerine mutasyonlar sokabilir ve bu tür genomik istikrarsızlık yaşlanmanın ayırt edici özelliklerinden biridir.

Ölümsüz Denizanası Bilim İnsanlarına Işık Oldu

Daha önceki araştırmalarda bilim insanları, Piwi-piRNA sistemi olarak bilinen TE'leri kontrol ettiği ortaya çıkan moleküler bir yolu tanımladılar ve bu yolun genomik değişikliklere rağmen büyümeye ve bölünmeye devam eden kanser hücreleri gibi "ölümsüz" hücrelerde çalıştığını gördüler. istikrarsızlık ve “ölümsüz denizanası” canlıları bilim insanları için bir ışık olmuştu. Bu yolu kontrol etmenin ve dolayısıyla TE'lerin aktivitesinin ömrünü uzatabileceğini kanıtlamak için ortak model organizma olan  Caenorhabditis elegans'a (bir yuvarlak kurt türü) başvurdular.

Piwi-piRNA sistemini aktive ederek ve sonuç olarak TE aktivitesini bloke ederek, çalışmada kullanılan yuvarlak kurtların, aktivitenin bloke edilmeyenlere göre bir ila dört gün daha uzun yaşadığını buldular. Etki aynı zamanda kümülatifti; birden fazla TE kontrol edildiğinde kullanım ömrü daha da arttı.

Çalışmanın yazarları araştırma üzerine şu ifadeleri kullandı:

- Yaşam süresi analizlerimizde, yalnızca TE'leri aşağı doğru düzenleyerek veya Piwi-piRNA yolu öğelerini somatik olarak aşırı ifade ederek, istatistiksel olarak anlamlı bir yaşam süresi avantajı gözlemledik.

Bu sadece Piwi-piRNA sisteminin TE'lerin düzenlenmesinde gerçekten rol oynadığına dair kanıt sağlamakla kalmadı, aynı zamanda araştırmacıların TE'lerin yaşam süresine katkıda bulunan başka bir faktör olduğu yönündeki hipotezini de doğruladı.

Bu keşif, tıp ve biyoloji dünyasında sayısız potansiyel uygulamanın kapısını açıyor.

Ekip ayrıca solucanlar yaşlandıkça TE'lerinin bir dizi epigenetik değişikliğe uğradığını da buldu; bunlar DNA dizisinin kendisini değiştirmeyen ancak genlerin ifade edilip edilmemesini etkileyebilen değişikliklerdir. Yuvarlak kurtlar yaşlandıkça DNA'larına metil grupları (bir karbon atomu ve üç hidrojen atomu) bağlandı ve bunun sonucunda TE ifadesinde ve sıçramada artış oldu.

Çalışmanın yazarlarından bir diğeri olan Tibor Vellai, bu keşfin oldukça kullanışlı bir araç için temel oluşturabileceği sonucuna vardı ve şu ifadeleri kullandı:

- Bu epigenetik modifikasyon, doğru bir biyolojik saat sağlayarak, DNA'dan yaş belirlemeye yönelik bir yöntemin önünü açabilir.

Yani TE'ler bizi yaşlandırırken, aynı zamanda yaşlanmanın nasıl işlediğine ve buna nasıl bir çözüm bulabileceğimize dair bize her zamankinden daha iyi bir fikir veriyor gibi görünüyor.