NASA Yanıldı! Gezegenin Orada Olmaması Gerektiğini Söylediler

Gezegen 8 Ursae Minoris b olarak adlandırılan, yaklaşık 530 ışıkyılı uzaklıkta ve ömrünün sonuna gelmiş son zamanlarını yaşayan bir yıldızın yörüngesinde dönüyor. Şişmiş bir kırmızı dev olan yıldızın, bugünkü boyutuna geri dönmeden önce gezegenin yörüngesinin ötesine genişlemesi bekleniyordu. Başka bir deyişle, yıldız, kendisine yakın yörüngede bulunan gezegenleri yutmuş ve parçalamış olacaktı. Ancak gezegen sabit, neredeyse dairesel bir yörüngede kalıyor. NASA'nın Geçiş Yapan Ötegezegen Araştırma Uydusu (TESS) kullanılarak yapılan hassas ölçümlere dayanarak görünüşte imkansız olan bu durumun keşfi, gezegen oluşumunun ve yıkımının muhtemelen birçok bilim insanının düşündüğünden çok daha karmaşık ve öngörülemez olduğunu gösteriyor.

NASA Gezegenin Durumunu Sorguluyor

Güneşimiz gibi yıldızlar ömrünün sonuna yaklaştıkça nükleer yakıtlarını tüketmeye başlarlar. Maksimum boyutlarına kadar genişleyen kırmızı devlere dönüşürler. Eğer bu durumda olsaydı, yıldız merkezinden dışarı doğru 0,7 astronomik birime, yani Dünya'dan Güneş'e olan mesafenin dörtte üçüne kadar büyümüş olurdu. Bu süreçte yakındaki yörüngedeki gezegenleri yutmuş ve yok etmiş olurdu. Ancak büyük bir gaz dünyası olan b gezegeni yaklaşık 0,5 astronomik birimde bulunuyor. Keşifle ilgili yakın tarihli bir makalenin başyazarı Marc Hon, gezegenin yutulmaya dayanamaması nedeniyle bunun yerine iki olasılık daha öne sürüyor: Gezegen gerçekten iki yıldızın birleşmesinden sağ kalan bir gezegen mi, yoksa yeni bir gezegen mi? Bu birleşmenin geride bıraktığı enkazdan.

İlk senaryo, Güneşimiz büyüklüğündeki iki yıldızın birbirinin etrafında yakın yörüngede olmasıyla başlıyor ve gezegen her ikisinin de etrafında dönüyor. Yıldızlardan biri diğerinden biraz daha hızlı evrimleşiyor, kırmızı dev evresinden geçiyor, dış katmanlarını atıyor ve bir yıldızın küçük ama yüksek kütleli kalıntısı olan beyaz cüceye dönüşüyor. 

Diğer bir olasılık ise, ikisi çarpışmadan önce kırmızı dev aşamasına ulaşır; geriye bugün gördüğümüz kırmızı dev kalıyor. Ancak bu birleşme, kırmızı devin daha da genişlemesini engelleyerek yörüngedeki gezegeni yok olmaktan kurtarıyor. İkinci senaryoda, iki yıldızın şiddetli birleşmesi sonucu bol miktarda toz ve gaz dışarı fırlıyor ve bu da geri kalan kırmızı devin etrafında bir disk oluşturuyor. Bu ötegezegene disk, yeni bir gezegenin birleşmesi için hammadde sağlıyor.