Beşinci okyanusun varlığını tartışılıyor! İklim değişiklikleri coğrafyayı şekillendiriyor

2021 yılında National Geographic, Güney Okyanusu'nu resmi olarak dünyanın beşinci okyanusu olarak tanımıştı. National Geographic'in Güney Okyanusu'nu tanıması, Antarktika'yı çevreleyen su kütlesiyle ilgili onlarca yıldır süren anlaşmazlığın sona erdiğini mi işaret ediyor. National Geographic, Güney Okyanusu'nu haritaya yerleştirmeyi planlıyor.

BEŞİNCİ OKYANUS NASIL ORTAYA ÇIKTI?

İlkokuldan bu yana öğrendiğimiz tarihsel olarak yalnızca dört okyanus resmi olarak tanınıyordu: Atlantik, Pasifik, Hint ve Arktik Okyanusları. Bunlar kıta tarafından tanımlanıyor, bu da Güney Okyanusu'nu bir şekilde anormal hale getiriyor; bunun yerine akıntıyla tanımlanıyor. 

Antarktika'da suların akışı, doğudan batıya doğru akar ve 34 milyon yıl önce kurulmuştur. Antarktika'daki sular kuzeydekilere göre daha soğuk ve daha az tuzludur. Bununla birlikte, okyanus halkasının yalnızca Pasifik, Atlantik ve Hint Okyanuslarının bir uzantısı mı yoksa başlı başına bir okyanus mu olduğu coğrafyacılar tarafından uzun süredir tartışılıyor.

Güney Okyanusu'nu 1999 yılında dünya bilim kurulu tanımış ve onaylamıştı. Önerilen sınırlar 2000 yılında Uluslararası Hidrografik Organizasyon'a (IHO) sunuldu, ancak yaklaşık 23 yıl sonra üzerinde hâlâ anlaşma sağlanamadı. Bu arada Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) Güney Okyanusu'nu yalnızca Şubat 2021'den beri tanıyor.

National Geographic Topluluğu Coğrafyacısı Alex Tait, Güney Okyanus'u hakkında National Geographic'e şunları söylemişti: 

- Güney Okyanusu uzun zamandır bilim adamları tarafından tanınıyordu, ancak uluslararası alanda hiçbir zaman bir anlaşma olmadığı için onu hiçbir zaman resmi olarak tanımadık.

National Geographic Society, bir yüzyılı aşkın süredir haritalar yapıyor ve 1970'lerden bu yana yayınlanan her haritada yapılan tüm değişiklikleri denetlemek için coğrafyacılar görevlendirdi. Denizcilik terminolojisi söz konusu olduğunda genellikle IHO'yu takip ederler, dolayısıyla Güney Okyanusu'nun kabulü bu gelenekten bir kopuşa işaret eder. 

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ OKYANUSLAR BELİRSİZLİĞİNE NEDEN OLUYOR

Tanınmanın dünyanın en yeni okyanusu ve onun ekolojik açıdan farklı ekosistemi hakkında farkındalık yaratacağı ve aynı zamanda çok ihtiyaç duyulan koruma çabalarını teşvik edeceği umuluyor; endüstriyel balıkçılık Güney Okyanusu'nda yıllardır bir sorun olmuştur.

Güney Okyanusu'nun geleceği ise iklim değişikliği nedeniyle belirsizliğini koruyor. Antarktika'nın suları ısınıyor ve buz tabakaları eriyor. Bunun yeni başlayan okyanusu nasıl etkileyeceğini yalnızca zaman gösterecek; yalnızca oluşum yıllarının sorunsuz geçmesini ve işler fazla kızışmadan Güney Okyanusu'nun biraz dalga oluşturabileceğini umabiliriz.